کد مطلب:46300
شنبه 1 فروردين 1394
آمار بازدید:74
منظور از «اكل مال با الباطل» كه در آيه 29 سوره نساء آمده چيست؟
در موارد زيادي از مسائل فقهي ـ اقتصادي قانون ممنوعيت اكل مال به باطل مورد استناد قرار ميگيرد. در همه آن موارد كه موضوعات مورد مبادله داراي ارزش مفيد عقلاني نباشند، با استناد به قانون مزبور حرام و ممنوع اعلام شده است. مانند قمار، مواد مست كننده، ربا خواري، رشوتخواري، رقاصي و غنا، كار و فعاليت براي تقويت ظالم و مواد تجملي مضر بر معشيت و غير ذلك. مأخذ اين قانون عبارتست از اين آيه كه در دو مورد از قرآن آمده است:
«وَ لا تَاْكُلُوا اَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ» البقره/18 [اموال خود را در ميان خود با اسباب و جريانات باطل مخوريد.]
مقصود از اكل كه معناي آن خوردن است، عموم تصرفات و مبادله و ارتباطاتي است كه ميان انسانها و كار و كالاهاي توليد شده و ساير مواد قابل بهرهبرداري كه جنبه ماليت دارند، صورت ميگيرد. زيرا با كمي دقت در معناي آيه اين مسئله ثابت ميشود كه خداوند علت ممنوعيت را باطل معرفي نموده است، يعني اموالي كه خداوند به وسيله نيروي كار فكري و عضلاني و قوانين طبيعت در اختيار انسانها قرار ميدهد، نبايد در جريان باطل قرار بگيرد. توليد موادي كه موجب ضرر جسمي يا رواني ميگردد، جريان باطل اموال بوده و ممنوع است. بي ارزش ساختن كار و فعاليتهاي فكري و عضلاني مردم و قانع ساختن آنان به مزد و پاداشهائي كمتر از ارزش واقعي كار و فعاليتشان، انداختن كار به جريان باطل بوده و ممنوع است. به وجود آوردن تقاضاهاي مصنوعي، براي توليد مواد تجملي كه نيازمنديهاي ضروري معيشت اجتماع را مختل ميسازد و همچنين توليد و مالكيت بر سود چنين موادي، باطل و ممنوع است.